รีเทนเนอร์ (Retainer) เป็นอุปกรณ์สำคัญที่ช่วยรักษาตำแหน่งของฟันหลังจากจัดฟันเสร็จแล้ว หากรีเทนเนอร์เกิด แตก หัก หรือชำรุด อาจทำให้ฟันเคลื่อนตัวจนเสียรูปทรงที่สวยงามได้ หลายคนอาจสงสัยว่า ควรซ่อมหรือทำใหม่ดีกว่ากัน? บทความนี้จะช่วยให้คุณตัดสินใจได้อย่างเหมาะสม
รีเทนเนอร์แตก เกิดจากอะไร?
- การกระแทกหรือหล่นพื้น รีเทนเนอร์แบบลวด (Hawley) และแบบใส (Essix) อาจแตกหักหากเผลอทำตก
- แรงกดจากการกัดฟัน หากคุณนอนกัดฟันบ่อยๆ อาจทำให้รีเทนเนอร์เสียหายเร็วกว่าปกติ
- การใช้ผิดวิธีเช่น การใส่รีเทนเนอร์ขณะกินอาหาร หรือใช้มือดึงออกจากปากแรงเกินไป
- เสื่อมสภาพตามอายุการใช้งาน รีเทนเนอร์มีอายุการใช้งานเฉลี่ย 1-3 ปี หากใช้งานมานาน อาจเสื่อมสภาพและเปราะแตกง่าย
รีเทนเนอร์แบบไหนซ่อมได้?
1. รีเทนเนอร์ลวด
- ซ่อมได้ หากลวดงอหรือหักเล็กน้อย ทันตแพทย์สามารถดัดลวดหรือเปลี่ยนลวดใหม่ได้
- ต้องทำใหม่ หากอะคริลิกแตกเป็นชิ้นใหญ่ เพราะไม่สามารถเชื่อมกลับมาได้
2. รีเทนเนอร์แบบใส
- ซ่อมไม่ได้ เนื่องจากวัสดุเป็นพลาสติกบาง เมื่อแตกแล้วต้องทำใหม่เท่านั้น
3. รีเทนเนอร์ติดแน่น
- ซ่อมได้ หากลวดหลุดจากฟันบางซี่ ทันตแพทย์สามารถยึดกลับเข้าไปใหม่ได้
- ต้องทำใหม่ หากลวดหักกลางแถบ จำเป็นต้องถอดออกและติดใหม่
รีเทนเนอร์แตกแล้ว ควรทำอย่างไร?
1. ตรวจสอบความเสียหาย
- หากแตกเพียงเล็กน้อย เช่น ลวดงอหรือหลวม → สามารถซ่อมได้
- หากแตกเป็นชิ้น หรือพลาสติกฉีกขาด → ควรทำใหม่
2. หลีกเลี่ยงการใช้งานรีเทนเนอร์ที่เสียหาย
หากรีเทนเนอร์ชำรุด อย่าฝืนใส่ต่อ เพราะอาจทำให้ฟันเคลื่อนตัวหรือเกิดอาการเจ็บ
3. นัดพบทันตแพทย์โดยเร็ว
เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันเคลื่อนกลับไปผิดตำแหน่ง ควรไปพบทันตแพทย์ภายใน 1-2 สัปดาห์
ค่าใช้จ่ายในการซ่อมหรือทำรีเทนเนอร์ใหม่
ค่าซ่อมรีเทนเนอร์
- รีเทนเนอร์ลวด (ดัดลวดใหม่) ประมาณ 500 – 1,500 บาท
- รีเทนเนอร์ติดแน่น (เชื่อมใหม่) ประมาณ 1,000 – 2,500 บาท
ค่าทำรีเทนเนอร์ใหม่
- รีเทนเนอร์แบบลวด 2,500 – 4,000 บาท
- รีเทนเนอร์แบบใส 3,000 – 6,000 บาท
- รีเทนเนอร์ติดแน่น 4,000 – 8,000 บาท
วิธีดูแลรีเทนเนอร์ให้ใช้งานได้นาน
- ถอดออกก่อนกินอาหาร
- เก็บในกล่องทุกครั้งเมื่อไม่ใช้
- ล้างด้วยน้ำอุ่นและสบู่อ่อนๆ หลีกเลี่ยงน้ำร้อน
- แปรงฟันก่อนใส่ทุกครั้ง เพื่อลดคราบสะสม
- อย่าดัดลวดเอง หากรู้สึกแน่นหรือหลวม ควรพบทันตแพทย์
หาก รีเทนเนอร์แตกเล็กน้อย เช่น ลวดงอหรือลวดหลวม อาจซ่อมได้ แต่ถ้า อะคริลิกแตก หรือรีเทนเนอร์ใสฉีกขาด ควรทำใหม่เพื่อป้องกันฟันเคลื่อนที่ ค่าใช้จ่ายในการทำใหม่อาจสูงกว่าการซ่อม แต่เป็นการลงทุนที่คุ้มค่าเพื่อคงผลลัพธ์ของการจัดฟันให้อยู่ได้นาน